Τρέμουν τα δάχτυλά μου από το αν θα καταφέρω να σας μεταφέρω αυτή την συγκλονιστική ιστορία όπως της πρέπει.

Την ιστορία του πώς η Agatha Christie έκλεψε.

Τι να’κλεψε αυτή η τόσο διάσημη συγγραφέας;

Έκλεψε κάτι που δεν μπορούσε ν’αγοράσει.

Θύμα της, μια απ’τις ωραιότερες ηθοποιούς που συνέλαβε ποτέ ο φακός.

Σήμερα θα μιλήσουμε για ένα έγκλημα.

Ή για ένα μάλλον έγκλημα.

Και σας υπόσχομαι ότι έχω την πιο συναρπαστική, ενδιαφέρουσα, αξιοσημείωτη, απρόσμενη ιστορία που θ’ακούσετε το 2022.

Είναι ένα κρύο απόγευμα του Ιανουαρίου και μ’έχουν στήσει άκαρδα στο Σύνταγμα.

Διαβάζω για την δύσκολη ζωή της Gene Tierney, της ηθοποιού με το πρόσωπο που κόβει την ανάσα, της γυναίκας που προτιμούσαν να την αφήνουν άβαφτη σε σκηνές γιατί το μέικ απ επισκίαζε το φυσικό της κάλλος. Η Gene πέρασε δύσκολα. Δύσκολα με τους άντρες, δύσκολα με την καριέρα της, δύσκολα με το να την πάρουν στα σοβαρά, δύσκολα με το να ξεφύγει απ’την ομορφιά της. Μια γυναίκα που πάλευε με την διπολική διαταραχή, που προσπάθησε να λάβει ψυχολογική στήριξη αλλά συνάντησε την άρνηση της μητέρας της που της πρότεινε, αντί να πάει σε ψυχολόγο να πάει για ψώνια, η ψυχική υγεία της Gene Tierney είχε επιβαρυνθεί μετά τη γέννηση της κόρης της.

Eδώ ακριβώς, στο σημείο αυτό, ξεκινά το γεγονός που αργότερα θ’αποτελέσει αντικείμενο κλοπής. Κλοπής βέβαια όπως το βλέπω εγώ. Θα εξηγηθώ παρακάτω.

Το παιδί της Gene Tierney

Το 1943 γεννιέται η Daria. Η Gene παρατηρεί ότι η κόρη της μάλλον έχει θέμα ακοής. Ένας απ’τους δεκάδες που την περιτριγύριζαν, προσπαθώντας να κερδίσει την εύνοιά της, δίνει ένα πελώριο ποσό σε κορυφαίο γιατρό για να εξετάσει την μικρή. Θέμα ακοής ανύπαρκτο. Δεν φταίνε τ’αφτιά, αποφαίνεται ο γιατρός. Φταίει ο εγκέφαλος. Η Gene δεν μπορεί να πιστέψει ότι η κόρη της έχει νοητική αναπηρία. Φαντάζεστε πώς αντιμετώπιζαν τα άτομα με αναπηρία εκείνη την εποχή. Η Gene αρχίζει να διαβάζει ό,τι υπάρχει για το ζήτημα.

Μια μέρα, πέφτει πάνω σ’ένα άρθρο.

Κυρίες μου, μπαίνοντας στη θέση της εκείνη την ώρα, μπορώ να φανταστώ το πώς ακριβώς στρίφτηκε το στομάχι της. Εικάζω μάλιστα, πως μετά την ανάγνωση, το στομάχι της δεν ξεσφίχτηκε ποτέ.

“Οι εγκυμονούσες που κολλούν ερυθρά στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης τους ίσως γεννήσουν παιδιά με διανοητικές διαταραχές”

Στις αρχές του 1943 η Gene Tierney είχε βρεθεί σε συνάντηση με θαυμαστές. Μια απ’τις μέρες που ακολούθησαν ξύπνησε καλυμμένη με τις κοκκινίλες της νόσου. Ήταν φυσικά έγκυος.

Κάπου εδώ, κάνω τη σύνδεση και νιώθω ότι κάνω την ανακάλυψη του αιώνα.

Συνεχίζω την ανάγνωση.

Φαντάζεστε πώς νιώθει μια γυναίκα που νιώθει ότι ευθύνεται γι’αυτό που συνέβη στο παιδί της το 1943;

Η Gene νιώθει ότι φταίει. Ότι έβλαψε την κόρη της. Ότι δεν πρόσεξε αρκετά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Η μέρα εκείνη που συνάντησε τους φανς γίνεται σφραγίδα στη ραχοκοκοκαλιά της, σημείο κρίσιμο για τη ζωή της. Προσπαθώντας να βρει τρόπους να φροντίσει την κόρη της, μονίμως αναρωτιέται ποιο ήταν το πρόσωπο που της το’κανε αυτό.

Η αποκάλυψη

Περνούν δύο χρόνια. Είμαστε στο 1945.

Η Gene είναι σε μια εκδήλωση με θέμα το τέννις.

“Κυρία Tierny με θυμάστε;”  .

“Όχι. Θα έπρεπε;”απαντά η Gene.

“Ήμουν στο Ναυτικό και σας είχα γνωρίσει στο Hollywood Canteen*.”

Και μετά. Η φράση που αλλάζει τη ζωή της.

“Μήπως έτυχε να κολλήσετε ερυθρά κυρία Tierney; Είχε ερυθρά ολόκληρη η μονάδα, φανταστείτε μας είχαν σε καραντίνα και απαγορευόταν να βγούμε έξω! Έσπασα την καραντίνα μόνο και μόνο για να σας δω κυρία Tierney ενώ είχα ερυθρά!”

Φαντάζεστε;

Και ενώ φαντάζεστε, για ποιον ακριβώς λόγο η ιστορία αυτή είναι η πλοκή του κειμένου που θεωρούσα ως τώρα το ευφυέστερο της Agatha Christie, του “The Mirror crack’d from Side to Side”;

Στο βιβλίο, που γράφτηκε 19 χρόνια μετά τη γέννηση της Daria, η πρωταγωνίστρια είναι μια ηθοποιός σπάνιας ωραιότητας που γεννά έναν γιο με νοητική αναπηρία αφότου μια φαν της την κολλά ερυθρά στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης της. Η ηθοποιός δολοφονεί τη γυναίκα μόλις την εντοπίζει και η Μις Μαρπλ καλείται να λύσει το μυστήριο. Το κείμενο μου είχε φανεί ακραία ευφυές επειδή ο φόνος αποφασίζεται μέσα δευτερόλεπτα, αμέσως μόλις η ηθοποιός, σε μια μάζωξη, διαπιστώνει ότι η γυναίκα που την κόλλησε ήταν η γυναίκα που της μιλούσε. Λίγες μέρες πριν, διαπίστωνω πως δεν ήταν το μυαλό της Christie που γέννησε την ιστορία αλλά η πραγματική ζωή της Gene Tierney που μεταφέρθηκε σε βιβλίο και αργότερα σε ταινία χωρίς φυσικά, η ίδια ούτε να έχει συναινέσει και μάλλον χωρίς καν να το γνωρίζει.

Φυσικά, η συγκλονιστική μου ανακάλυψη είχε ήδη γίνει. Έχουν γραφτεί κείμενα για αυτή την “έμπνευση”. Αλλά δεν είμαι καθόλου σίγουρα πως σήμερα, αυτό που έκανε η Christie θα ήταν “έμπνευση”.

Το ζήτημα

To 1962, που εκδόθηκε το βιβλίο η Gene Tierney ήταν 42 χρονών. Έχουμε την υπόθεση μίας σταρ της οποία ο προσωπικός βίος έχει φωτογραφηθεί σε αστυνομικό μυθιστόρημα. Μου φαίνεται ξεκάθαρη παραβίαση της ιδιωτικότητάς της. Και μόνο το ότι η πρωταγωνίστρια που βασίζεται σε αληθινό πρόσωπο καταλήγει να δολοφονεί θα μπορούσε, εκ μέρους της Tierney, ν’αποτέλεσει βάση για δυσφήμηση. Η Tierney σήμερα θα μπορούσε να προσλάβει μια νομική ομάδα και μέσα σ’όλα να υποστηριχθεί πως η χρήση της ζωής της για την κατασκευή μιας δολοφόνου, προκαλεί ευθύ πρόβλημα στη φήμη της και στον τρόπο που την αντιλαμβάνεται το κοινό. Θα μπορούσε να υποστηρίξει ότι θίγεται η εικόνα της ή ότι παραβιάζεται το δικαίωμά της να διαχειρίζεται η ίδια ζητήματα προσωπικής της δημοσιότητας.

Αν συνέβαινε σήμερα θα ήταν μια συγκλονιστική υπόθεση που θα συγκρούονταν,πάνω κάτω, το δικαίωμα της ελευθερίας του λόγου με το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα.

“Who is the Bad Art Friend;”

Για την ακρίβεια, θα ήταν μια υπόθεση με τις διαστάσεις μιας αντιπαράθεσης όπως αυτή μεταξύ της Dawn Dorland και της Sonya Larson. Το 2021 ένα άρθρο ήρθε να ταράξει με την έκταση και το περιεχόμενό του τις περί συγγραφής και ιδιωτικότητας συζητήσεις στην υφήλιο.

Δημοσεύεται στο “New York Times” το υπερεκτενές κείμενο “Who is the Bad Art Friend”.

Τι γράφει;

Γράφει για το διήγημα “Τhe Kindest”. H Sonya Larson έγραψε την ιστορία μιας φτωχής αλκοολικής Αμερικανοκινέζας στην οποίο μια λευκή πλούσια δώρισε ένα νεφρό. Το κείμενο μιλά για το φαινόμενο του “white saviour”. Έτσι ονομάζεται η συνθήκη κατά την οποία ένα λευκό άτομο θέλει να “σώσει” άτομα άλλων φυλών κρίνοντάς τα ως λιγότερο προνομιούχα για να νιώσει καλά με τον εαυτό του.

Το πρόβλημα; Η Dawn Dorland κατέγραφε το πώς έδωσε ένα νεφρό στο ιδιωτικό της facebook και παρατήρησε πως η φίλη της Sonya Larson έβλεπε τα πάντα αλλά δεν σχολίαζε τίποτα. Στο κείμενό του που έγινε viral πέρσι, ο Robert Kolker εξηγεί όλη την ιστορία, απ’τη συνειδητοποίηση της Dorland μέχρι την πρώτη αγωγή.

Για να μη σας κουράζω το δικαστήριο έκρινε ότι πράγματι, η Larson παραβίασε την αμερικάνικη νομοθεσία περί πνευματικών δικαιώματων. Συγκεκριμένα, αποφασίστηκε ότι η Larson χρησιμοποίησε κείμενο υπερβολικά όμοιο με αυτό που είχε γράψει η Dorland στο facebook της το οποίο είναι πνευματική ιδιοκτησία της δεύτερης.

To “The Bad Art Friend” οδήγησε σε έκρηξη αρθρογραφίας για το τι ακριβώς σημαίνει έμπνευση, τι ακριβώς μπορώ να πάρω απ’τη ζωή κάποιου άλλου, τι ακριβώς σημαίνει δημιουργία.

Η υπόθεση, στο νομικό της κομμάτι δεν είναι ίδια με την υπόθεση Tierney-Christie (η οποία υπόθεση δεν υπάρχει παρά στο κεφάλι μου) αλλά είναι ίδια ως προς το ηθικό ζήτημα που προκύπτει.

Σε μια εποχή που η παραγωγή περιεχομένου είναι επάγγελμα, τι θα συνέβαινε αν η Camilla Lackberg έβγαζε βιβλίο αντιγράφοντας τη ζωή της Kim Kardashian χωρίς την άδεια της τελευταίας;

H ζωή της Gene Tierney έγινε πολυμεταφρασμένο βιβλίο, ταινία με την Eizabeth Taylor, παραγωγή του BBC, προσαρμόστηκε σε άλλες κουλτούρες και τηλεοπτικές ανάγκες χωρίς καν να το ξέρει, χωρίς καν να ερωτηθεί. Το γεγονός που τάραξε τη ζωή της και της προκάλεσε μεγάλο ψυχικό πόνο ήταν η αιτία ένα σωρό άλλοι άνθρωποι να βγάλουν χρήματα κι ενώ η Tierney ζούσε, ο πόνος της έγινε μύθος.

Η Gene Tierney πέθανε το 1991. H ταινία με την Elizabeth Taylor γυρίστηκε το 1980. Η κόρη της, Daria Cassini, πέθανε το 2010.

Η ζωή μιμείται την τέχνη #not

Ως πού έχουμε δικαίωμα να “εμπνευστούμε”;

Ποια κομμάτια της ζωής μας είναι δικά μας όταν όλα είναι περιεχόμενο; Τι δικαιώματα έχει μια συγγραφέας, ένας σεναριογράφος, μια θεατρική συγγραφέας αν μάθουν μια ιδιαίτερη ιστορία και φωτογραφίσουν κάποιον; Και κυρίως, κατά πόσο η ζωή μας συνιστά περιουσιακό αγαθό το οποίο δικαιούμαστε να προστατεύσουμε; Έχει το βίωμα αξία τέτοια που προστατεύεται απ’το νόμο; Θα’πρεπε να έχει; Θα μπορούσε να έχει;

Δεν λέω πως είμαι σίγουρη πως ένα δικαστικός αγώνας κατά της Christie θα είχε οπωσδήποτε βάση. Λέω ότι είναι πιθανό, αν αυτή η ιστορία είχε συμβεί σήμερα, να γινόταν αγωγή και ίσως να γινόταν δεκτή.

Αυτό που συνέβη στην Tierney ήταν σίγουρα σκληρό. Μου φαίνεται σκληρότερο να ζήσει να δει την προσωπική της τραγωδία να γίνεται σενάριο. Αλλά αυτή είναι η δική μου γνώμη.

Σας υποσχέθηκα μια συγκλονιστική ιστορία. Ελπίζω να την έδωσα.

* να γράψω τι ήταν αυτό, τι ρόλο έπαιξε στο αντιρατσιστικό κίνημα και γιατί το ερευνούσε το FBI;

17

5

Error happened.