Silent Treatment: Μια εκ βαθέων συζήτηση μ'ένα ζευγάρι που το αντιμετωπίζει

No account yet? Register

Δεδομένης της πρόσφατης αλλαγής λειτουργίας της Womanlandia, κρίναμε σκόπιμο να αναδημοσιεύσουμε κάποια κείμενα στις διακοπές του Πάσχα ώστε να μας γνωρίσουν καλύτερα οι καινούργιες αναγνώστριες που θα έχουν πλέον πρόσβαση σε όλο το γραπτό μας περιεχόμενο. Καλώς σας βρήκαμε.

Silent treatment. Τιμωρητική σιωπή. Είναι η πρακτική του να αγνοείς εντελώς τον άλλο, να μην απαντάς όταν σου μιλάει, να μην αναγνωρίζεις την ύπαρξή του. Καθώς το θέμα της σιωπής έχει διάφορες προεκτάσεις, σήμερα στη Womanlandia φιλοξενούμε ένα ζευγάρι που αντιμετωπίζει αυτό το ζήτημα στη σχέση του.

Η Ν. και ο Γ. είναι ζευγάρι 9 χρόνια, παντρεμένοι 4, και βρίσκονται στις ηλικίες των 39 και 43 αντίστοιχα. Τους γνώρισα σε διαδικτυακό γκρουπ υποστήριξης ζευγαριών που έχουν αντιμετωπίσει ή αντιμετωπίζουν προβλήματα στο γάμο τους. Δέχτηκαν να συζητήσουμε για το silent treatment, το βασικό ζήτημα που αντιμετωπίζουν στο γάμο τους και να καταγραφεί το απόσταγμα των συζητήσεών μας ανώνυμα.

Αρχικά, σας ευχαριστώ ειλικρινά για την διάθεση και την ανοιχτότητα. Δεν είναι εύκολο να βρεις και τις δύο όψεις αυτού του νομίσματος. Θα ήθελα να εξηγήσετε το ζήτημα.

Γ: Δεν είναι δύσκολο να το εξηγήσω. Ένα πρόβλημα που αντιμετωπίζω με τη σύζυγό μου είναι η αντίδρασή της κάθε φορά που της εκφράζω ενόχληση ή της ζητώ να κάνει κάτι. Αντιδρά με τον ίδιο τρόπο στα μικρά και στα μεγάλα. Άφησε το αυτοκίνητο χωρίς βενζίνη, της είπα ότι είναι η πολλοστή φορά που το κάνει, σταμάτησε να μου μιλάει για δύο εβδομάδες. Όταν πέθανε η μητέρα της, ήμασταν στο νοσοκομείο, με πήραν από τη δουλειά, βγήκα ένα τέταρτο έξω και όταν επέστρεψα είχε το ύφος “σταματήσαμε να μιλάμε”. Έκανε να μου μιλήσει ίσως ένα μήνα και τότε ήταν που αρχίσαμε θεραπεία. Ένα μήνα μετά, στην πρώτη μας επαφή με την σύμβουλο, έμαθα ότι ενοχλήθηκε που απάντησα το τηλέφωνο μια τόσο τραυματική στιγμή για την ίδια ενώ ήξερε ότι στη δουλειά μου γίνονταν περικοπές και κάθε μέρα και μπορεί αυτό το τηλέφωνο να ήταν ότι μένω ή φεύγω. Αυτά συνέβησαν τέσσερα χρόνια πριν, λίγο αφότου παντρευτήκαμε.

N: Ο Γ κι εγώ γνωριζόμασταν αρκετά χρόνια πριν δεσμευτούμε. Ήξερε απ’την αρχή, όταν ακόμη ήμασταν φίλοι, ότι δεν μου αρέσουν οι συγκρούσεις. Βγαίναμε καμιά φορά για καφέ ή πηγαίναμε μαζί για τρέξιμο ή ορειβασία και μιλούσαμε για την προσωπική μας ζωή. Ήξερε πώς αντιδρώ. Είχα μιλήσει σε κείνον για τον πρώην σύντροφό μου και τις διενέξεις μας. Ήξερε ότι πρώην, φίλοι και οικογένεια είχαν πρόβλημα με το ότι “παγώνω”. Δεν το λέω για να δικαιολογηθώ, πάμε σε σύμβουλο και μιλάμε πολύ ώστε να συμβιβαστούμε. Λέω ότι αν θες να “εξηγήσω το ζήτημα”, το ζήτημα είναι μεταξύ άλλων ότι μετά από εφτά χρόνια παρέας, πέντε χρόνια σχέσης και τέσσερα χρόνια γάμου, περιμένεις να είσαι με κάποιον που όταν λέει ότι σε αποδέχεται, το εννοεί.

Όταν διαβάζουμε για το silent treatment, διαβάζουμε κυρίως για εγωπαθείς ναρκισσιστές που θέλουν να πονέσουν το μέλος που το δέχεται. Τι σημαίνει για σένα αυτή η αντίδραση;

Ν: Αρχικά, δεν ήξερα τον όρο μέχρι που ο Γ. μου έστειλε ένα άρθρο και μου είπε ότι με φωτογραφίζει. Δεν έδωσα σημασία. Μετά μου έστειλε κι άλλο. Και μετά κι άλλο. Μετά μου είπε ότι είναι σε facebook groups για συντρόφους που το δέχονται και ότι νιώθει άσχημα γιατί υπάρχουν μέσα κυρίως γυναίκες. Μετά μου είπε ότι βρήκε ένα forum με άντρες. Για να είμαι ειλικρινής, θεώρησα απλώς ότι κοινωνικοποιείται με άλλους άντρες online και ότι μιλάνε για τις σχέσεις και τους γάμους τους οπότε το είδα περισσότερο σαν δική του επιθυμία να γνωρίσει κόσμο και λιγότερο σαν κάτι που αφορά εμένα. Σαν άνθρωπος έχει πολύ μεγάλη ανάγκη επικοινωνίας, παρέας, επαφής οπότε όλη μας τη ζωή τον θυμάμαι να φτιάχνει κοινωνικούς κύκλους, να ψάχνεται με meet ups, να είναι χωμένος σε διαδικτυακά φόρουμς. Κάποια στιγμή θυμάμαι μαλώσαμε.

Λέω μαλώσαμε εννοώντας ότι ήταν θυμωμένος, ήρθε να φωνάξει και τον αγνόησα μέχρι να ηρεμήσει.

Ήταν θυμωμένος επειδή τον αγνοούσα και το ότι τον αγνόησα για να ηρεμήσει δεν βοήθησε. Μου έλεγε ότι είμαι κακοποιητική. Ειλικρινά, σοκαρίστηκα. Δεν έχω υπάρξει ποτέ στη ζωή μου ελάχιστα κακοποιητική. Όχι βίαιη δεν είμαι, δεν έχω υψώσει τον τόνο της φωνής μου από το δημοτικό. Ίσως ούτε τότε. Το να παίρνει την στάση μου, την απολύτως αξιοπρεπή στάση μου, και να την μεταφράζει σε κακοποίηση, μου φάνηκε ύπουλο, χειριστικό και προσπάθεια να με παγιδεύσει.

Γιατί πιστεύεις ότι το να σιωπάς είναι αξιοπρεπές;

N: Γιατί είναι. Οι άνθρωποι που φωνάζουν, που κλαίνε, που κάνουν σαν παιδιά που παθαίνουν breakdown στη μέση του δρόμου μου προκαλούν δυσάρεστα συναισθήματα. Η ψυχολόγος μου-κάνω και ατομική θεραπεία- λέει ότι η στάση μου αυτή σχετίζεται με τη συμπεριφορά της μητέρας μου που είχε προβλήματα διαχείρισης θυμού -για να το πω κομψά- και ότι επειδή προτιμώ να πεθάνω απ’το να γίνω σαν εκείνη, προτίμησα να μάθω να μην εκφράζω ποτέ τίποτα. Αυτό είναι μια θεωρία, μια άλλη θεωρία είναι ότι ελέγχω τα συναισθήματά μου και επικοινωνώ μόνο ενήλικα.

Εσύ Γ. πώς τ’ακούς αυτά που λέει η Ν;

Γ: Τα έχω ξανακούσει πολλές φορές. Της έχω πει ότι την καταλαβαίνω. Δεν θέλω ν’αλλάξει γενικά. Όταν της το είπα αυτό ξεκινήσαμε να επικοινωνούμε.

Ν: Σ’αυτό έχει δίκιο. Μου είπε ότι θέλει ν’αλλάξω μόνο γι’αυτόν.

Γ: Εννοώντας ότι θέλω να περιορίσει τη σιωπή για να λειτουργήσει ο γάμος.

Ν: Και το έχω κάνει. Τώρα, τις περισσότερες φορές που συμβαίνει κάτι, παίρνω μια ανάσα, λέω “είμαι σ’εκείνη την κατάσταση που δεν θέλω να σου ξαναμιλήσω ποτέ, δώσε μου δυο ώρες”, μ’αφήνει να ηρεμήσω και μετά του στέλνω στο messenger με bullets αυτό που με ενόχλησε.

Γ: Της λέω ότι δεν θα επαναληφθεί και αντί να κάνουμε ένα μήνα να μιλήσουμε το λύνουμε σ’ένα τρίωρο. Μετά συνήθως κάνουμε σεξ.

Ν: Μου είναι πολύ ευκολότερο να του δείξω ότι τον αγαπώ και ότι τον θέλω με το σεξ ή με το να του φτιάχω το φαγητό που θέλει ή με το να θυμάμαι να γεμίσω το αμάξι βενζίνη ή με το να του αγοράζω ρούχα απ’ό,τι με το να του το λέω.

Γ: Κι εγώ προτιμώ να μου το λέει οπότε προσπαθώ να θυμάμαι ότι μου δείχνει ότι είμαι σημαντικός με πολλούς άλλους τρόπους. Πρόσφατα μου αγόρασε ένα πολύ ακριβό εξάρτημα για τη μηχανή μου χωρίς κανένα λόγο, επειδή με άκουσε να μιλάω γι’αυτό στο τηλέφωνο. Απλώς, το θέμα είναι ότι διαχειριζόμαστε πολύ διαφορετικά το τι σημαίνει έκφραση. Για παράδειγμα, αν πάρω τους φίλους μου και τους πω ότι η γυναίκα μου μού έκανε ένα τόσο γαμάτο δώρο, θα γίνει έξαλλη. Κι όταν λέω έξαλλη εννοώ, δεν θα μου μιλάει. Θα νιώσει ότι φθήνυνα την χειρονομία της.

Έτσι νιώθεις Ν;

N: Απλώς πιστεύω ότι όταν κάτι γίνεται ιδιωτικά, καλό είναι να μένει εκεί. Είναι ένα πράγμα να χαρεί ο ίδιος με ένα δώρο ή με μια πράξη ή με μια επιτυχία μας. Γιατί να έχει ανάγκη να το πει; Γιατί να πρέπει να σφραγιστεί η χειρονομία με την επιβεβαίωση των άλλων για να μπορέσει να χαρεί; Φυσικά και νιώθω ότι την ευτελίζει, είναι σα να κάνω κάτι για κείνον για να πάρω έμμεσα το μπράβο των άλλων. Αυτός είναι ο άντρας μου, μ’αυτόν είμαι παντρεμένη, η δική του αντίδραση και μόνο μ’ενδιαφέρει. Έχω αποδεχτεί ότι είναι περισσότερο κοινωνικός απ’όσο καταλαβαίνω.

Πιστεύεις ότι η σιωπή σχετίζεται με αυτή τη νοοτροπία;

Ν: Ξέρεις τι πιστεύω; Επειδή ο Γ. έχει διαβάσει ό,τι κυκλοφορεί για το silent treatment, πιστεύω ότι τα άρθρα αυτά και τα βιβλία αυτά γράφονται από ανθρώπους που αντί να λύσουν τα θέματά τους και να σταματήσουν να είναι needy, κατακεραυνώνουν τους ανθρώπους που αντί να καυγαδίσουν προτιμούν να απομακρυνθούν από μία συζήτηση. Δεν πιστεύω καθόλου ότι το silent treatment είναι treatment, πιστεύω ότι είναι μια αντίδραση χίλιες φορές καλύτερη απ’το ξύλο, την ψυχολογική βία, την ψυχολογική κακοποίηση, τον εξευτελισμό του άλλου, το να πεις απαίσια πράγματα και μετά να ζητήσεις συγγνώμη.

Ο μόνος λόγος, ο μοναδικός που κάνω θεραπεία γι’αυτό είναι γιατί μ’ενδιαφέρει να σταματήσω να πληγώνω τον άντρα μου.

Δεν πιστεύω ότι έχω άδικο ή ότι πρέπει ν’αλλάξω. Πιστεύω ότι αποκλειστικά και μόνο στα πλαίσια του γάμου μου, πρέπει να ρυθμίσω τις εργοστασιακές μου ρυθμίσεις επειδή ο γάμος αυτός είναι πάρα πολύ σημαντικός για μένα. Οπότε, σε ό,τι γράψεις, μην το κάνεις να φαίνεται σα να λέω ότι έχω πρόβλημα και αλλάζω. Δεν έχω εγώ το πρόβλημα. Εγώ όμως το λύνω.

Εσύ Γ. τι λες;

Γ: Η Ν. κι εγώ μεγαλώσαμε διαφορετικά. Εγώ μεγάλωσα σε μια οικογένεια απ’αυτές που πια οι άνθρωποι λένε ότι δεν υπάρχουν. Έχω δύο αδερφές και έναν αδερφό, οι γονείς μας ήταν τρομερά ενθαρρυντικοί, ειχαμε πάντα χρήματα οπότε αν είχα μια ανάγκη, εγώ ή τ’αδέρφια μου, την ικανοποιούσαν, ο πατέρας μου και η μητέρα μου μας αγκάλιαζαν, έπαιζαν μαζί μας, η γνώμη μας μετρούσε. Η Ν δεν μεγάλωσε έτσι.

N:Καθόλου έτσι. Και ναι, μέχρι να γνωρίσω τους δικούς του νόμιζα ότι λέει μαλακίες. Ακόμη κι όταν τους γνώρισα, περίμενα την παθογένεια στη γωνία. Όταν γνώρισα την οικογένειά του, πολλά πράγματα που μ’εκνεύριζαν πάνω του, η πίστη του στο ότι οι άνθρωποι είναι καλοί, η ευκολία του να κάνει φίλους, η τάση να βοηθάει τους πάντες εις βάρος του προσωπικού μας χρόνου, σταμάτησαν να μ’ενοχλούν γιατι κατάλαβα. Απλώς δεν είχα ξαναγνωρίσει άνθρωπο που έχει μεγαλώσει σε τόσο καλό περιβάλλον. Αυτά τα έχουμε συζητήσει πολύ με τη σύμβουλο και βοηθάνε.

Ν. τι νιώθεις όταν σιωπάς; Και πόσο κρατάει;

Ν: Με την οικογένειά μου, κάποιες σιωπές κράτησαν χρόνια. Με κάποια μέλη ξαναμίλησα, θέτοντας όρια, με άλλα θα κρατήσουν για πάντα. Με τον Γ. μαξ τρεις μήνες κι αυτό μια φορά. Απλώς δεν μπορώ να τον δω σαν σύντροφο. Ό,τι λέει με εξοργίζει. Μου φαίνεται χειραγωγικός, συγκαταβατικός, ότι προσπαθεί να είναι σπουδαίος με το να επικοινωνήσει. Όπως είπαμε, αυτά τα διαστήματα είναι στο παρελθόν. Τώρα συνήθως δύο ώρες, μαξ δυο μέρες.

Φαίνεστε και οι δύο πολύ εναρμονισμένοι μ’αυτό το μοτίβο.

Γ: Η Ν. είναι εύκολος άνθρωπος με την έννοια ότι αντιδρά στα ίδια πράγματα με τον ίδιο τρόπο. Είναι πάρα πολύ εύκολο να ξέρεις τι νιώθει. Είναι επίσης τρομερά ικανή στο να προσαρμόζεται. Έχει αλλάξει κάτι που έκανε όλη της τη ζωή συνολικά σε τέσσερα χρόνια. Το άλλαξε σχεδόν αμέσως όταν κατάλαβε πόση απόρριψη νιώθω. Και δεν ήταν εύκολο να παραδεχτώ ότι νιώθω απόρριψη γιατί για παράδειγμα ποτέ δεν θα έλεγε όχι σε σεξ. Ποτέ δεν με απέρριψε σαν άντρα. Ποτέ δεν με έκανε να νιώσω ανεπιθύμητος. Ποτέ δεν μ’έκανε να νιώσω ότι δεν φέρνω αρκετά στο σπίτι, ακόμη κι όταν έχασα τη δουλειά μου δύο χρόνια στην αρχή της σχέσης μας, ανέλαβε εξ ολοκλήρου το ενοίκιο και με στήριξε απόλυτα στην αλλαγή καριέρας.

Δεν έχω γνωρίσει καμιά γυναίκα που θα το έκανε αυτό με τον τρόπο που το έκανε η Ν. χωρίς ποτέ να το αναφέρει ξανά, χωρίς να με κάνει να νιώσω βάρος και ανίκανο σκουπίδι.

Οπότε δεν ήξερα γιατί νιώθω απόρριψη. Η γυναίκα μου με ήθελε και πήγαινε μαζί μου συνέχεια, τα οικονομικά μας ήταν πολύ καλά αφότου βρήκα δουλειά, με υποστήριξε. Μόνο όταν διάβασα για το silent treatment κατάλαβα τι είναι αυτό που με κάνει να φοβάμαι να βάλω το κλειδί στην κλειδαριά του σπιτιού μας. Και μπήκαν όλα σε σειρά, κατάλαβα γιατί νιώθω ότι ο γάμος αποτυγχάνει. Οπότε κατάλαβα πώς μπορούμε να το λύσουμε.

Ν: Ο Γ. είναι καλός στο να εξηγεί τα πολλά του συναισθήματα. Για μένα πήγε ως εξής. Ο άντρας μου κάνει φίλους σε groups που μιλάνε για γάμο. Ο άντρας μου λέει ότι πληγώνεται από μένα. Εγώ δεν θέλω να τον πληγώνω. Σύμβουλος γάμου, μαθαίνουμε τεχνικές διαχείρισης, τις εφαρμόζουμε. Δεν ένιωσα ποτέ ότι ο γάμος μας αποτυγχάνει. Αυτό που έγινε είναι ότι έχουμε μια ασυμφωνία χαρακτήρα, μαθαίνουμε να τη διαχειριζόμαστε. Αν θες να ζήσεις με κάποιον πρέπει να συμβιβαστείς. Αν αυτό που χρειάζεται είναι να μιλάω περισσότερο, θα μιλάω περισσότερο. Είναι αρκετά εύκολο με τον Γ. επειδή και ο ίδιος προσπαθεί πολύ οπότε δε νιώθω ριγμένη. Επίσης, είμαστε πολύ αποφασισμένοι να μείνουμε μαζί.

Γιατί;

Ν: Τι εννοείς γιατί;

Τι σας παρακινεί να προσπαθήσετε αν συμβιβαστείτε όταν είστε τόσο διαφορετικοί;

Ν: Ο Γ. είναι ένας καλός άνθρωπος και ένας καλός άντρας. Δεν είχα διανοηθεί ότι υπάρχουν τέτοιοι πριν τον γνωρίσω. Ερωτεύτηκα ακριβώς αυτά που μ’ενοχλούν. Ότι ας πούμε, θα κάτσει να πιάσει κουβέντα με άστεγους ενώ βιαζόμαστε. Ότι έχει ένα σωρό φίλους. Ότι μιλάει για τα συναισθήματά του πολύ. Ότι στο linkedin κάθεται και δίνει συμβουλές σε κάθε φοιτητή που του στέλνει μήνυμα για να ρωτήσει αν υπάρχει θέση στην εταιρεία του. Μ’ενοχλούν αυθόρμητα όλ’αυτά αλλά αν το σκεφτώ προτιμώ να είμαι με κάποιον που είναι έτσι από κάποιον που δεν είναι. Επίσης, είναι πολύ ειλικρινής. Η σχέση μας είναι βασισμένη στην ειλκρίνεια. Σε υπερβολική ειλικρίνεια για κάποιους. Για μένα είναι ή αυτό ή σιωπή.

Γ: Ενώ η σιωπή της με τσάκιζε, δεν μου έχει ποτέ ψέματα. Είμαι 43, έχω κάνει σχέσεις με αρκετές γυναίκες, έχω γνωρίσει αρκετές γυναίκες. Είναι κοφτή, απότομη, ανίκανη να πει ψέματα. Όταν μου λέει ότι θα τα καταφέρω, ξέρω ότι θα τα καταφέρω. Όταν μου λέει ότι είμαι ωραίος, ξέρω ότι είμαι ωραίος. Όταν μου λέει ότι είναι έξαλλη ξέρω ότι είναι και όταν μου λέει ότι θέλει να μείνει μόνη ξέρω ότι δεν εννοεί “αλλά πάρε με τηλέφωνο” ή “αλλά παρακάλα με να σου δώσω σημασία”. Αυτό εννοώ ότι είναι εύκολος άνθρωπος. Σίγουρα φοβάμαι ότι μπορεί τώρα να λύνουμε θέματα αλλά μια μέρα ν’αποφασίσει να σιωπήσει για πάντα. Αλλά το διαχειριζόμαστε, τώρα που φτιάξαμε κάπως την κατάσταση, δουλεύουμε στις συνέπειές της.

Τι θα συμβουλεύατε ζευγάρια που έχουν θέμα με τη σιωπή και συνολικά υπάρχει στη σχέση τους το silent treatment;

Ν: Θ’απαντήσω εγώ. Ο Γ. είναι ο μόνος άνθρωπος στη ζωή μου για τον οποίο θα έμπαινα στη διαδικασία ν’αλλάξω τις αντιδράσεις μου. Απ’όλ’αυτά που μ’έχει βάλει να διαβάσω, καταλαβαίνω ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που σιωπούν, δεν αλλάζουν και αυτοί που ενοχλούνται, συνεχίζουν να ενοχλούνται. Θα συμβούλευα το εξής: αν πείτε ότι θα το φτιάξετε, κοιτάξτε αν όντως το φτιάξατε. Εμείς το φτιάχνουμε. Αν η άλλη ή ο άλλος δεν νοιάζεται που σας πληγώνει και νοιάζεται περισσότερο που έχει δίκιο, η σχέση θα είναι κακή. Εγώ πιστεύω ότι έχω δίκιο. Προτιμώ να μην πληγώνω τον άντρα μου οπότε δεν με νοιάζει να αναγνωρίσει ότι έχω δίκιο. Αν είστε δεύτερη ή δεύτερος, θα μείνετε.

Γ: Συμφωνώ. Το ότι δουλεύω τη σχέση μου με τη Ν. μ’έχει κάνει να παρατηρώ περισσότερο τις δυναμικές των ζευγαριών του κύκλου μας. Δεν είμαι σίγουρος ότι θα άξιζε όλη αυτή η δουλειά αν δεν ήμουν τόσο βέβαιος ότι η Ν. είναι η γυναίκα με την οποία θέλω να περάσω τη ζωή μου. Είναι δουλειά. Είναι να νιώθεις απελπισία απ’την απόρριψη και να κάνεις το βήμα να δουλέψεις κι ας νιώθεις σκατά. Είναι να νιώθεις λιγότερο άντρας γιατί πας σε σύμβουλο. Είναι να νιώθεις ότι η γυναίκα σου εκπληρώνει το ρόλο σου και ταυτόχρονα να βρίσκεις κουράγιο να το συζητήσεις. Για παράδειγμα, με πρώην συντρόφους μου ήξερα ότι αν μιλήσω για κάποια πράγματα δεν θα είμαι αρκετά άντρας. Με τη Ν. ένιωθα μεν ότι την ενοχλεί το oversharing αλλά όχι επειδή είμαι άντρας. Την ενοχλεί το ίδιο με όλους. Οπότε, τα ζευγάρια που το κάνει η γυναίκα και το δέχεται ο άντρας, δεν ξέρω αν μπορώ να τα “συμβουλεύσω” επειδή υπάρχει και μια διάσταση σε σχέση με το άντρας-έκφραση, γυναίκα-εξουσία που σε μας είναι ασυνήθιστη.

Αν έχεις εμπειρία με το silent treatment σε οποιαδήποτε συνθήκη (με σύντροφο, οικογένεια, συνάδελφο) και θες να τη μοιραστείς μπορείς να μας γράψεις εδώ.

Όταν διαβάζουμε για το silent treatment, διαβάζουμε κυρίως για εγωπαθείς ναρκισσιστές που θέλουν να πονέσουν το μέλος που το δέχεται. Τι σημαίνει για σένα αυτή η αντίδραση;