-Σαν να έχεις μπει σε ένα καυτό αυτοκίνητο το καλοκαίρι.
-Σαν κάποιος να άνοιξε έναν φούρνο που ξεκινάει από το μέτωπο και κατεβαίνει στο στήθος, κρατάει λίγο δευτερόλεπτα μόνο αλλά νιώθω να καίγομαι ολόκληρη και πιστεύω ότι σε σχέση με άλλες γυναίκες είμαι και πιο τυχερή γιατί κρατάει λίγο.
-Κάποιες φορές νιώθω ζέστη μόνο σε ένα σημείο του σώματός μου και άλλες φορές νιώθω ολόκληρο το σώμα μου να βγάζει ζεστό αέρα.
-Το βράδυ είναι οι χειρότερες ώρες γιατί μπορεί να κάνει κρυο αλλα να μην το καταλαβαίνεις. Όταν βίωσα πρώτη φορά έξαψη, σηκώθηκα να δω αν υπήρχε περίπτωση να είχα αφήσει το ερκοντίσιον ανοιχτό, ήταν τόσο έντονο. Κρατάει μόνο μια στιγμή γιατί μετά αρχίζει η εφίδρωση, στον αυχένα, στην πλάτη.
-Εμένα, δυστυχώς, κρατάνε ώρες. Άλλες λένε ότι κρατάνε μόνο 5 λεπτά ή και λιγότερο δεν ξέρεις πόσο τις ζηλεύω. Ώρες ναι, όχι με την ίδια ένταση αλλά ξεκινάει με μια πίεση στο κεφάλι η οποία σαν να σκάει στο σώμα μου σε ζέστη. Είναι το συναίσθημα που εχει ο αθλητής όταν έχει τρέξει μαραθώνιο, απλά μείον την κούραση και συμπυκνωμένη η ζέστη σε ένα σημείο συνήθως, για μένα στο στήθος.
Όλοι θυμόμαστε τη σκηνή στο Mrs. Doubtfire, όταν το ψεύτικο στήθος του Robin Williams παίρνει φωτιά και ο πρωταγωνιστής τη σβήνει χρησιμοποιώντας δύο καπάκια τηγανιού. Στέκεται ατημέλητος ενώ το στήθος του καπνίζει και λέει «Η πρώτη μου μέρα ως γυναίκα και ήδη έχω εξάψεις».
Στην τηλεόραση και στις ταινίες, οι εξάψεις είναι ένα κωμικό σκετς που χρησιμοποιείται σαν κοινό αστείο για την απεικόνιση της γυναίκας που έχει περάσει το κατώφλι των 40-45 ετών. Ενώ δεν γνωρίζουμε ουσιαστικά τίποτα για την εμμηνόπαυση, ενώ είμαστε σοβαρά ανεκπαίδευτοι τόσο ατομικά όσο και σαν ιατρικό προσωπικό, οι “εξάψεις” είναι ένας γυναικείος συνειρμός μεταμεσηλικότητας που, αν το προσέξετε, θα δειτε πως αναφέρεται σε κάθε σχεδόν ταινία ή σειρά που μπορεί να θεωρείται κωμική ή sitcom και θέλει να σατυρίσει την 50χρονη νοικοκυρά που υστεριάζει σαν δεύτερος χαρακτηρας δίπλα στους νέους συμπρωταγωνιστές της.
Στο Etsy μπορείτε να αγοράσετε αστείες κούπες και μπλουζάκια που μετράνε το “Temper.”
Η γελοιότητα με την οποία σκιαγραφείται ο χαρακτήρας μιας γυναίκας άνω των 45 ετών συμβολίζει το σημείο εκείνο του κοινωνικού Καιάδα στο οποίο ρίχνονται γυναίκες όταν πέραν από το φύλο τους μετράει ακόμα μια συνθήκη που τις καθιστά άχρηστες: Η ηλικία.
Μισογυνισμός και ηλικιακός ρατσισμός σφιχτοπλέκονται και ανταγωνίζεται στην έλλειψη προνομίου, πάντα υπό την κωδικοποίηση του χιούμορ. Όχι μόνο του χιούμορ από άντρες προς γυναίκες αλλά και από τις ίδιες τις γυναίκες στον εαυτό τους που συνήθως, έχοντας καταπιεστεί να φέρουν την ανεξιχνίαστη ντροπή της απώλειας της γονιμότητας, βρίσκουν στον αυτοεξευτελισμό το εύθραυστο εκείνο χιούμορ που είναι περισσότερο σύμπτωμα πατριαρχικής ταπείνωσης παρά πραγματικής, χιουμοριστικής κάθαρσης ή εξ ατόπου ορατότητας.
Το γέλιο γύρω από τις εξάψεις δεν είναι ένα γέλιο αυταποδεικτικό. Η γυναίκα φτάνει στα 45 για να απεικονίζεται ως υστερική καρικατούρα του πρότερου νέου εαυτού της. Και αυτό μόνο αστείο δεν είναι. Για να μην αναφέρουμε τα δεκάδες άλλα συμπτώματα που μπορεί να βιώνει μια γυναίκα στην εμμηνόπαυση, τα οποία δεν μαθαίνουμε ποτέ, αποφασίζοντας ότι ο καλύτερος τρόπος να υποτιμήσουμε μια γυναίκα είναι, όπως πάντα, να την εκθέσουμε σαν φορέα του παραλόγου.
Γιατί οι εξάψεις που τις συμβαίνουν εκείνη την ώρα είναι ακατανόητες στους γύρω της. Όλες οι γυναίκες, από ένα σημείο και μετά περιγράφουν μια αίσθηση μοναξιάς σαν κοινό βίωμα όταν μπαίνουν στην εμμηνόπαυση. Η άνευ λόγου εφίδρωση και το “μίνι καρδιακό” όπως το περίεγραψε μια φίλη, όταν δεν το βιώνεις με κάποιον άλλον, μπορει να μετατραπεί σε εξαιρετικά τρομακτική συνθήκη. Αν προσθέσουμε σε αυτό και το ότι οι εξάψεις και οι εφιδρώσεις είναι τα πιο κοινωνικώς κατανοητά σημάδια ότι μια γυναίκα βρίσκεται σε αυτή την ηλικία, στην οποία πια έχει χάσει κάθε αξία ως ανθρώπινο ον, καταλαβαίνουμε το μέγεθος της ντροπής και του στίγματος.
-Στις 3.00 μ.μ. σε χτυπάει σαν έναν τόνο ζεστό κάρβουνο.
-Οι εξάψεις για μένα είναι τόσο έντονες που φοβάμαι ότι θα πάθω καρδιακή προσβολή και θα πεθάνω.
– Το δικό μου ξεκινά με φόβο. Είναι μια γρήγορη έκρηξη θερμότητας σαν οι νευρικές μου απολήξεις που αναφλέγονται από φόβο.
-Είναι σαν αιφνιδιαστικές κρίσεις άγχους τεσσάρων λεπτών. Θέλω να βγάλω τα ρούχα μου, να βρω έναν ανεμιστήρα, να ανοίξω το ψυγείο, ό,τι μπορώ να κάνω.
Η Greer γράφει στο βιβλίο της The Change ότι μερικά από τα αρνητικά συναισθήματα που κοινωνικά έχουμε συνηθίσει να νιώθουμε μπροστά στην εμμηνόπαυση είναι το αποτέλεσμα της κοινωνικής μας δυσανεξίας στην έκφραση του γυναικείου θυμού.
Πολλές γυναίκες περιγράφοντας τα συμπτώματα συγκεκριμένα των εμμηνοπαυσιακών εξάψεων γράφουν ή λένε ότι είναι σαν ένας άλλος εαυτός τους να τους ξύνει από μέσα. Δεν ελέγχουν το σώμα τους και συχνά νιώθουν σαν ο προηγούμενος εαυτός τους να πεθαίνει μέσα τους ενώ γεννιέται ο επόμενος. Μέσα σε ένα σώμα που νιώθουν να αλλάζει με έναν τρόπο που οι περισσότεροι θα κατανοήσουν ως εγκατάλειψη, οι εμμηνοπαυσιακές γυναίκες γίνονται κάτι που δεν αναγνωρίζουν και κυρίως, που δεν αναγνωρίζεται και από κανέναν άλλον.
Η δρ Pauline Maki είναι μια από τις πλέον σημαίνουσες επιστημόνισσες στον χώρο της γυναικολογίας και της ψυχιατρικής, έχει ασχοληθεί συγκεκριμένα και εις βάθος με τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης και έχει εντρυφήσει σε εκτεταμένες έρευνες στη γυναικεία ψυχοπαθολογία, την γυναικεία άνοια και την γνωστική λειτουργία με επίκεντρο την εμμηνόπαυση. Η δρ Μaki αναφέρει σε μια αμερικανίδα συγγραφέα που καταπιάνεται και η ίδια με ζητήματα σχετικά με την εμμηνόπαυση στο βιβλίο της Flash Count Diary ότι μια από τις πιο απροσδόκητες “παρενέργειες” των εξάψεων στις γυναίκες είναι η ανάπτυξη μεγαλύτερης ενσυναίσθησης:
“Οι εξάψεις έρχονται απρόσμενα. Οι γυναίκες δεν μπορούν να ελέγξουν το σώμα τους και αυτό τις κάνει να έχουν μεγαλύτερη ενσυναίσθηση για άλλους ανθρώπους που μπορεί να υποφέρουν για οποιονδήποτε λόγο”
Από όλα όσα έχω διαβάσει για την εμμηνόπαυση, η αυξημένη ενσυναίσθηση ως αποτέλεσμα της απώλειας σωματικού ελέγχου λόγω ορμονικών και οργανικών αλλαγών είναι η πιο έμφυλη διαφοροποίηση της σωματικής συνθήκης του ανθρώπου.
Η συμβολολογία γύρω από άντρες που χάνουν τον έλεγχο του σώματος τους περιλαμβάνει σούπερ ήρωες σαν τον Χάλκ που σκίζει τα ρούχα του και γίνεται ένα τέρας που αν και επικίνδυνο, όλοι συναισθανόμαστε, καθώς καταλαβαίνουμε ότι κάνει πράγματα ανευ συνείδησης και ελεύθερης βούλησης.
Ο Χαλκ δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι γυναικείος ήρωας, γιατί αν ήταν, θα ήταν μια γυναίκα στην εμμηνόπαυση. Και αυτή η κατηγορία γυναικών ανήκει στην εξευτελιστική, ταπεινωτική απεικόνιση των πνεόμενων σωματικών λοισθίων ενός φύλου που στην πραγματικότητα, αν του δίναμε την ευκαιρία να είναι ο Χαλκ, θα μπορούσε να αναπτύξει ένα από τα σημαντικότερα χαρακτηριστικά για την συμβίωση της πολιτισμένης ανθρωπότητας.
Η εικόνα εξωφύλλου είναι έργο της @Missy_merida για το αφιέρωμα της Womanlandia στην εμμηνόπαυση.
Tα σχόλια είναι προσβάσιμα μόνο στα μέλη της Womanlandia. Για να γίνετε μέλος, πατήστε εδώ.